تحلیل شبکه های اجتماعی

حلیل شبکه‌های اجتماعی (Social network analysis) تحلیل روشمند شبکه‌های اجتماعی است. تحلیل شبکه‌های اجتماعی نشان‌دهندة روابط اجتماعی در نظریة شبکه که متشکل از گره‌ها (Nodes) (نشان‌دهندة بازیگران فردی درون شبکه) و روابط (نشان‌دهندة روابط بین افراد مانند دوستی، خویشاوندی، موقعیت سازمانی و غیره) است (Carlos , 2011). این شبکه‌ها غالباً در دیاگرام شبکه‌های اجتماعی که در آن گره‌ها به‌عنوان نقاط و روابط با خطوط نمایش داده می‌شود.

به عبارت دیگر، تحلیل شبکه‌های اجتماعی، مجموعه‌ای از تکنیک‌ها، ابزارها و متدولوژی‌ها برای ترسیم‌کردن و اندازه‌أگیری روابط بین افراد و سازمان است (Chakkingal, 2013). البته، لزوماً بین این دو گروه محدود نمی‌شود و می‌تواند بین خود افراد یا ارتباطات درون سازمانی نیز باشد.

روش تحلیل شبکه در پژوهش‌های اجتماعی به‌عنوان پارادایمی مستقل قلمداد می‌شود، چراکه بنیان روش‌های پیشنهادی آن مبتنی بر تئوری متمایز و مفروضات هستی‌‌شناختی و روش‌شناختی خاصی است که کاملاً میان رشته‌ای‌ است.

کتاب تحلیل شبکه‌های اجتماعی، در پنج فصل تقسیم‌ شده است. فصل اول با عنوان «چیستی تحلیل شبکه‌های اجتماعی» درباره تاریخچه مفاهیم و کارکردهای تحلیل شبکه‌های اجتماعی بحث می‌کند. فصل دوم در عنوان «مفاهیم و سنجه‌های شبکه‌‌های اجتماعی» خلاصه شده است و در آن سنجه‌ها یا همان فرمول‌های اجتماعی عمومی تحلیل شبکه‌های اجتماعی معرفی می‌شود.

دکتر یونس شکرخواه در مقدمه کتاب «تحلیل شبکه‌های اجتماعی» آورده است: این اثر یک مجموعه دو پایه از هستی شناسی و روش شناسی است که تحلیل شبکه‌های اجتماعی را به مثابه محصولی مشترک از همگرایی جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی، مردم‌شناسی و ارتباطات اجتماعی در برابر علاقه‌مندان به مباحث شبکه‌های اجتماعی قرار می‌دهد. این همگرایی همچنین به ریاضیات و مقولات مرتبط با مهندسی شبکه نیز عمیقا وام‌دار است.

اجازه بدهید ابراز خرسندی از انتشار این کتاب که به منبعی مرجع برای تحلیل شبکه‌های اجتماعی تبدیل خواهد شد؛ به نگارنده و ناشر بابت همت‌گماشتن به نشر آثار مفید و کاربردی از این دست، صمیمانه تبریک بگویم و به استادان و دانشجویان عرصة ارتباطات، به کارشناسان و مدیران کانون‌های تبلیغاتی و به علاقه‌مندان به مباحث مربوط به شبکه‌های اجتماعی توصیه کنم که به فرصت شوق‌انگیز پدیده‌آمده در مسیر تولید ادبیات برای درکِ شبکه‌های اجتماعی با تهیه و مطالعة این نوع آثار کمک کنند.